SAMARQAND DUNYONING HUSNI

Anotatsiya: Ushbu maqolada tarix, madaniyat va me’moriy mo‘jizalarga boy Samarqand shahrining jozibasi yoritilgan. "Sayqali ro‘yi zamin" deb nomlanadigan Samarqandning maftunkor o‘tmishi va birdek maftunkor buguni bor.

Maqola Samarqandning tarixiy ahamiyati, arxitektura mo‘jizalari, ipak yo‘li merosi, madaniy meros, zamonaviy Samarqand haqidagi ma’lumotlarni o‘zida mujassam etgan bo‘lib, Samarqand nima uchun "dunyoning husni" sifatida ta’riflanayotgani haqida qisqacha ma’lumot beradi. Bu o‘quvchilarni tarix, madaniyat va zamonaviy hayot birlashadigan ushbu ajoyib shaharni o‘rganishga undaydi.

Kalit so‘zlar: Tarixiy ahamiyati, arxitektura mo‘jizalari, ipak yo‘li merosi, madaniy meros, zamonaviy Samarqand.

Аннотация: В этой статье освещается очарование города Самарканд, богатого историей, культурой и архитектурными чудесами. Самарканд, известный как" шикарная земля Ройи", имеет очаровательное прошлое и столь же очаровательное настоящее. 

Эта статья содержит информацию об историческом значении Самарканда, архитектурных чудесах, наследии Шелкового пути, культурном наследии, современном Самарканде и дает краткий обзор того, почему Самарканд описывается как "гусь мира". Это побуждает читателей исследовать этот удивительный город, где история, культура и современная жизнь сливаются воедино.

Ключевые слова: историческое значение, чудеса архитектуры, наследие Шелкового пути, культурное наследие, современный Самарканд.

Anotation: this article covers the charm of the city of Samarkand, rich in history, culture and architectural wonders. Samarkand, which is called the "polished floor", has a charming past and an equally charming present. 

This article contains information about the historical significance of Samarkand, the wonders of architecture, the heritage of the Silk Road, Cultural Heritage, Modern Samarkand, giving a brief overview of why Samarkand is defined as the "beauty of the world". It encourages students to explore this wonderful city, where history, culture and modern life come together.

Keywords: historical significance, architectural wonders, Silk Road Heritage, Cultural Heritage, Modern Samarkand.

Markaziy Osiyoning qoq markazida joylashgan Samarqand tarix, madaniyat va inkor etib bo‘lmaydigan tasavvufni o‘zida mujassam etgan shahardir. Ko‘pincha "dunyoning husni" deb nomlanadigan Samarqand ming yillarga cho‘zilgan boy va ko‘p ming yillik o‘tmishga ega bo‘lib, o‘zining ajoyib arxitekturasi, jonli bozorlari, o‘ziga xos an’ana va zamonaviylik uyg‘unligi bilan dunyo bo‘ylab sayohatchilarni maftun etishda davom etmoqda.

Tarixiy ahamiyati: Samarqand tarixi imperiyalar, istilolar va savdo yo‘llari bilan dunyo tarixida muhim ahamiyatga ega bo‘lgan tarixiy shahardir. Bu shahar ming yillar davomida fors, Islom va turkiy sivilizatsiyalar ta’sirida savdo, madaniyat va hokimiyat markazi bo‘lib kelgan. Uning eng mashhur tarixiy shaxslaridan biri Amir Temur Samarqandda hukmronlik qilgan va uning davridagi me’morchilik ishlari va madaniyat alohida ahamiyatga ega. Temuriylar davridagi Registon maydoni kabi monumental me’moriy loyihalari bugungi kungacha diqqatga sazovor joylar bo‘lib qolmoqda.

Arxitektura mo‘jizalari: Samarqandning me’moriy go‘zalligi shaharning yorqin o‘tmishidan dalolat beradi. Registon maydoni, uchta madrasa (Islom bilim yurtlari) bilan ko‘pincha Samarqandning yuragi hisoblanadi. Bu maydonning murakkab tuzishi va ulug‘vorligi hayratlanarlidir. Boshqa diqqatga sazovor joylar orasida Go‘ri Amir maqbarasi, Bibixonim masjidi va Shohizinda maqbarasi bo‘lib, ularning barchasi shaharning chuqur me’moriy merosini namoyish etadi.

Buyuk ipak yo‘li merosi: Samarqand Sharq va G‘arbni bog‘laydigan qadimiy savdo yo‘li bo‘lgan Ipak yo‘lining asosiy bekati edi. Turli madaniyatga ega shaharlardan kelgan savdogarlar va sayohatchilar bu shahar orqali o‘tib, an’analar va madaniyatlarning boy tarixini qoldirdilar. Hali ham faollik bilan gavjum bo‘lgan Suyob bozori bu merosning tirik dalilidir. Bu yerda an’anaviy keramikadan tortib egzotik ziravorlargacha bo‘lgan bir qator tovarlarni topish va shaharning jonli atmosferasini his qilish mumkin.

Madaniy meros: Samarqand xalqi musiqa, raqs va an’anaviy hunarmandchilikni o‘z ichiga olgan madaniy merosi bilan faxrlana oladi. Shahar musiqasi ko‘pincha an’anaviy cholg‘u rubobining jarangdor tovushlari bilan birga keladi va uning raqslari Markaziy Osiyo an’analarining nafisligi va go‘zalligini aks ettiradi. Shuningdek, mehmonlar qog‘oz ishlab chiqarish, keramika va gilam to‘qish san’atining guvohi bo‘lishlari mumkin, bularning barchasi asrlar davomida takomillashgan.

Zamonaviy Samarqand: Samarqand o‘z tarixini g‘urur bilan saqlab tursa-da, zamonaviy dunyoni ham qamrab oladi. Mehmonlar qulay turar joy, xalqaro taomlar va zamonaviy transport qulayligidan bahramand bo‘lishlari mumkin. Eski va yangining bu aralashmasi sayyohlar uchun o‘ziga xos va jozibali tajriba yaratadi.

Xulosa: Samarqandning "dunyo husni" degan unvoni munosib. Bu sayohatchilarni tarix va zamonaviylik uyg‘un yashaydigan dunyoga qadam qo‘yishga taklif qiladigan shahar. Arxitektura xazinalari, madaniyatlarning boy namunalari va xalqining iliq mehmondo‘stligi unga tashrif buyurganlarning qalbini zabt etadigan manzilga aylantiradi. Samarqandda dunyoning go‘zalligiga chinakam guvoh bo‘lish mumkin.

Keyingi sayohatingizni rejalashtirayotganda, Tarix va go‘zallik bir-biriga bog‘langan Samarqandga tashrif buyurib, siz bilan bir umr qoladigan xotiralarini yaratishni o‘ylab ko‘ring.

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO‘YXATI:

1. A. T. G‘ofurov, M. Maxkamov «Tarix fanidan ekskursiyalar o‘tkazish metodikasi», «O‘qituvchi» 1991y. 
2. A. T. G‘ofurov, S. Xabirova «Tarixdan sinfdan tashqari mashg‘ulotlar», «O‘qituvchi» 1978y. 
3. J. Tolipova va boshqalar «Tarix» 5-6 sinflar metodik qo‘llanma. 2003y. 
4. A. T. G‘ofurov, O. M. Nosirov «Maktab Tarix kursida tabiat muhofazasi tushunchasini shakllantirish», «O‘qituvchi» 1985y. 
5. G‘ofurov A. T., Tolipova J., Fayzullaev S. S., Azimov I. T., Axmadaliyeva B. «Tarixni o‘qitishning umumiy metodikasi» (o‘quv-metodik qo‘llanma) 2005y. 
6. Azimov I. va boshqalar «Tarix metodik qo‘llanma», «Ibn Sino» 2002y. 
7. Bozorova Sh., Po‘latov S. Darsdan tashqari ishlarni tashkil etish. Maktabda tarix. Ma’naviy-ma’rifiy, ta’limiy jurnal 2012y. 

INTERNET SAYTLARI:

1. www.aim.uz 
2. www.arxiv.uz 
3. www.referat.uz 
4. www.ziyonet.uz 
5. www.kitob.uz 
6. www.google.com

Otaxanov Adhamjon

“Hidoya" o‘rta maxsus islom 
bilim yurti mudarrisi