BIR HADIS SHARHI (KUCHLI MO’MIN)
عن أبي هريرة قال: قال رسول الله ﷺ: المؤمن القوي خير وأحب إلى الله من المؤمن الضعيف وفي كل خير، احرص على ما ينفعك، واستعن بالله ولا تعجز، وإن أصابك شيء فلا تقل لو أني فعلت كان كذا وكذا، ولكن قل: قدر الله، وما شاء فعل؛ فإن لو تفتح عمل الشيطان
Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: Rosululloh sollallohu alayhi vasallam shunday dedilar: “Kuchli mo’min zaif mo’mindan Allohga suyukliroq va yaxshiroqdir. Ikkovida ham yaxshilik bor. O’zingga manfaat beradigan narsada haris bo’l. Allohdan yordam so’ra va ojizlik qilma. Agar senga biror musibat yetsa “Agar men bundayqilganimda unday bo’lardi, bunday bo’lardi” –demagin. Balki “Alloh taqdir qildi, Alloh xohlagan narsa bo’ldi.” – degin. Chunki “Agar” deyish shaytonning amaliga yo’l ochadi.”
Ushbu Nabaviy hadisda kuch quvvatga, azizlik vanusrat sabablarini amalga oshirishga chaqiriq bor. Islom kuch quvvat, azizlik va ulug’lik dinidir. Ushbudinga ergashuvchilardan birortasini xor va zaifbo’lishiga rozi bo’lmaydi. Zero Alloh taolo O’zkitobida: “Holbuki, azizlik Allohga, uning rosuligava mo’minlarga xosdir. Lekin munofiqlarbilmaslar.”- deydi. Iymon va xorlik xuddi zulmat vanur jamlanmaganidek birlashmaydi. "Kuch" faqat jismoniy kuchni anglatmaydi. Bu iymonning mustahkamligi, iroda kuchi, sabr va taqvoning yuksak bo‘lishini ham anglatadi. Bunday mo‘min o‘z iymoni bilan nafaqat o‘zini, balki jamiyatni ham yaxshilik sari yetaklaydi. Rosululloh alayhissalom zaif mo‘minni ham yaxshi deb e’tirof etmoqdalar, chunki u ham mo‘minlik fazilatiga ega. Ammo kuchli mo‘min yaxshilik qilishda ko‘proq imkoniyatga ega.
“O’zingga manfaat beradigan narsada haris bo’l.” Manfaat beradigan narsalar dunyo va oxirat foydalarini qamrab oladi. Zero ilm olish, halol rizqtopish, yaxshi amallar qilish va gunohlardan saqlanish musulmon uchun foydali ishlardir.
Ushbu hadis musulmonlarni kuchli va faolbo‘lishga, o‘z hayoti va oxirati uchun foydali ishlarbilan shug‘ullanishga, Allohdan yordam so‘rab, taqdirga qanoat qilishga chaqiradi. Shuningdek, u insonni afsus va pushaymonlikka olib boradigan noto‘g‘ri fikrlashdan ogohlantiradi. Hadis, asosan, iymon, tavakkul va harakatni birlashtiruvchi muhim tamoyillarni o‘rgatadi.
Ta’lim muassasasi o’qituvchisi Ibrohimjon Ahmadjonov
