ИМОМ ШОФЕЪИЙНИНГ ОНАСИ (МОДДИЙ ИМКОНСИЗЛИКНИ БАҲОНА ҚИЛМАГАН ОНА)
Имом Шофеъий Қурайш қабиласидан. Шажараси ота тарафдан Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг тўртинчи боболари Абдулманоф билан бирлашади. Гўдаклигидаёқ отасидан айрилган. Онаси унинг қайси наслдан эканини билгани учун 2 ёшлигидаёқ Маккага олиб боради. Бу вазиятни ўзи шундай изоҳлайди: «Онам менга: Сен ҳам қабилангга қўшил, сен ҳам улардек бўласан. Мен насабинг йўқолишидан қўрқаман», – деди ва мени Маккага олиб борди. Маккага келганимда мен 10 ёшларда эдим. Қариндошларимдан бирининг ёнида қолдим, илм ўргана бошладим».
Ҳар бир она фарзандининг келажаги ҳақида қайғуради, бунинг учун олдиндан ҳаракат қилади. Ҳозирги оналарнинг фарзандлари борасида энг биринчи қўйган мақсади мўмай пул топадигон бир ишдир. Имом Шофеъийнинг онасининг мақсади эса илмдир. Шу жихатдан Имом Шофеъийнинг оналари хозирги оналарга катта ўрнак бўлади. Имом Шофеъий жуда кичик ёшдаёқ Қуръонни ҳифз қилган. Онаси унга илм йўлида энг катта суянчиқ бўлган. Фақир ва йўқсил эканликлари илм олишда анча қийинчиликлар туғдирса-да, тўсиқ бўлолмаган. Бу қийинчиликлардан бири ёзиш учун қоғоз тополмаган. Онаси фарзанди билан қоғоз топиш учун ҳукумат биносига борган. У ердан кераксиз деб ташлаб юборилган қоғозларни йиғади. Қоғознинг бўш жойларини топиб, тўғрилаб, фарзандига беради. Мана шу қоғозларга имом Шофеъий Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг ҳадисларини ёзиб, ҳадис илмида юксак чўққиларни забт этган. Кераксиз қоғозларга ёзган илмлари уни шу даражага етказган.
«Суннатнинг қўриқчиси» – нақадар буюк унвон, шундай эмасми? Бир куни имом Шофеъий мадрасада устозининг у билан шуғулланмай, бепарво бўлиб, бошқа болалар билан шуғулланаётганини келиб онасига айтади. Онаси кўнгли ўксиган ўғлига шундай тавсия берган: «Болам, сен ҳам устозинг қайси талаба билан кўпроқ шуғулланса, унинг ёнига бориб ўтир. Фақат тингла ва илм ўрган. Шу тавсия билан имом Шофеъий «Суннат қўриқчиси» унвонини олган. Бу буюк унвоннинг тагида дардли бир онанинг имзоси бордир!
Бас шундай экан ҳозирги оналар хам фарзандларига қайси касбни танлаш борасида тавсияларида кўпрок пул топадигон эмас: миллатга, умматга кўпроқ фойда келтирадигон касбни таклиф килишлари масқадга мувофиқ бўлади.
Маҳмуджонов Жавоҳир
таълим муассасаси ўқитувчиси
