ILMNING HAYOTIMIZDAGI BЕBAHO QADRI
Aqlli insonni johildan ajratib turuvchi sir nimada? Nega ilmtalab qilish bizning eng ustuvor vazifamiz bo‘lishi kerak? Qadimiy manbalarda keltirilgan bu ulug‘ matn, ilmning sharafihaqida bugungi kunda ham dolzarb bo‘lgan haqiqatlarni ochibberadi.
ILM – ENG BUYUK VORIS
Faqatgina pul, mansab yoki go‘zallik sizni yuksaltirmaydi. Haqiqiy qadr-qimmat esa ilmdadir.
• Ilm boylikdan afzal: Ilm talab qiluvchining qadriniko‘taradi, uning do‘stlarini ko‘paytiradi va dushmaniningburnini yerga ishqaydi. Boylik ketishi mumkin, ammoilm doimo siz bilan qoladi.
• Ali ibn Abu Tolib aytganlaridek: "Har bir kishining qadriu yaxshi bilgan narsasidadir". Ya'ni, inson o‘ziningbilimi darajasida qadrli hisoblanadi.
• Ilm sizni doimo o‘stiradi: U yoshligingizda siznito‘g‘rilaydi, katta bo‘lganingizda esa jamiyatda rahbardarajasiga ko‘taradi.
Buzurjmihr hikoyasini eslang: olimlarni boylarning eshigioldida ko‘rishimizning sababi – olimlar molning foydasinibiladi, lekin boylar ilmning fazlini bilmaydi.
JOHIL BO‘LMANG: ILMNING CHEGARASI YO‘Q
Ko‘pincha odamlar faqat o‘zlari bilgan narsaning fazlinitushunishadi. Shuning uchun johillar ilmning qadriga yetmaydiva uning ahllariga dushmanlik qilishadi. Zero, kim bir narsagajohil bo‘lsa, unga dushmanlik qiladi.
• Ilm o‘rganish g‘oyasi: Ulug‘ ulamolar aytgan: Biz ilmningoxiriga yetish uchun emas, balki har kuni johilligimizkamayib, ilmdan ziyoda bo‘lishimiz uchun uni talab qilamiz. Ya'ni, bilim olish – bu tugallanmas jarayon.
• "Bilmayman" deb aytishdan qo‘rqmang: Ilmga chanqoqinson uchun bilim dengizda suzuvchi kabi — uning oxiriyo‘q. Shuning uchun "bir ilmni kesak, boshqa bir ilmpaydo bo‘ladi" deganlaridek, bilmaganingizni tan olishgatayyor bo‘ling.
NIMA UCHUN DIN ILMI SHUNCHALIK MUHIM?
Ilmlar orasida eng avvali va eng afzali – bu din ilmi. Chunki u barcha insonlarning hidoyati va najoti uchun asosdir.
• Din ilmi farzi ayn: Payg‘ambarimiz Muhammad sollallohualayhi vasallam aytganlar: "Ilm talab qilish har bir musulmon uchun farzdir". Biz amalimizni to‘g‘ribajarish uchun dinimizning asoslarini bilishimiz shart. Ilmsiz qilingan ibodat, faqatgina harakat bo‘lib qolishi mumkin.
• Imomlar va fuqaholar: Rasululloh sollallohu alayhi vasallam aytganlar: "Ummatimning yaxshilariulamolari, ulamolarining yaxshilari fuqaholaridir". Ulamolar bizga dinni to‘g‘ri tushuntirib, islom g‘oyalarinibuzuvchilardan himoya qiladi.
• Bir faqih ming obiddan kuchli: U zot yana aytganlar: "Bir faqih mingta obidga qaraganda shaytongaqattiqroqdir". Nega? Chunki olim faqat o‘zini emas, balkibutun jamiyatni qutqaradi va shaytonni hiylalarini foshetadi.
XULOSA: AQLINGIZNI VA QALBINGIZNI ISHLATING
Ba'zilar aqliy va falsafiy ilmlarga ko‘proq berilib, dinni orqagasurishadi. Ammo ulug‘lar aytganidek: Aql din uchun dushmanemas, balki asosdir.
Aql faqat dinning zarurligini tasdiqlaydi. Agar aql to‘g‘riishlasa, u hech qachon shariat yo‘lidan chetga chiqmaydi. O‘zingizni johillikdan asrang, chunki u sizni yo‘ldanadashtiradi.
Ilm oling va hayotingizga ma'no bering. Zeroki, ilm – faqatsizni emas, balki butun borlig‘ingizni yuksaltiruvchi beqiyosquroldir.
Ziyayev Abdulqahhor
Ta'lim muassasasi oʻqituvchisi
