Yaxshi amallar — insonning eng buyuk fazilati

Inson hayoti ezgulik va yomonlik orasida kechadi. Har bir inson o‘z amali bilan o‘z yo‘lini belgilaydi: kimdir savobli ishlar bilan qalbini nurga to‘ldiradi, kimdir esa gunohlari bilan zulmatga botadi. Islom dini insonni har doim “hasanat” — ya’ni yaxshi amallar qilishga da’vat etadi.

1. Hasanatning ma’nosi

Arab tilidagi “الحسنة” (hasanah) so‘zi “yaxshilik”, “ezgulik”, “savobli amal” degan ma’noni bildiradi. Uning ko‘plik shakli “حسنات” (hasanāt) bo‘lib, Alloh rizoligi uchun qilinadigan barcha yaxshi ishlarga nisbatan ishlatiladi — namoz, sadaqa, tabassum, yordam, kechirim, halollik va boshqalar.

2. Qur’on nuqtayi nazaridan hasanat

Alloh taolo Qur’onda marhamat qiladi:

> "إِنَّ الْحَسَنَاتِ يُذْهِبْنَ السَّيِّئَاتِ"
“Albatta, yaxshi amallar yomonliklarni ketkazadi.” (Hud surasi, 114-oyat)

Bu oyat insonga umid bag‘ishlaydi — qilgan savobli ishlari uning gunohlarini yuvadi, qalbini poklaydi.

Yana boshqa oyatda:

> "مَنْ جَاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ عَشْرُ أَمْثَالِهَا"
“Kim bir yaxshilik keltirsa, unga o‘n barobar savob beriladi.” (Al-An‘ām, 160-oyat)

Bu oyatlar bizga shuni anglatadiki, Alloh taolo insonning har bir kichik ezguliklarini ham mukofotsiz qoldirmaydi.

3. Hadislarda hasanatning o‘rni

Payg‘ambarimiz ﷺ marhamat qiladilar: “Har bir tabassuming — sadaqadir.” (Buxoriy va Muslim rivoyati)

Yana bir hadisda: “Yomonlikka yaxshilik bilan javob ber, shunda sening dushmaning do‘stingga aylanadi.”
(Termiziy rivoyati)

Bu hadislar shuni ko‘rsatadiki, har bir oddiy yaxshilik — hatto tabassum yoki yumshoq so‘z ham — Alloh huzurida hasanat hisoblanadi.

4. Hasanat va sayyi’at muvozanati

Hayot – bu sinov. Inson har kuni yaxshilik va yomonlik orasida tanlov qiladi. Yaxshi amallar (hasanāt) qalbni poklaydi, yomon amallar (sayyi’āt) esa uni qoraytiradi. Shuning uchun Alloh taolo bandalarini doimo tavba va hasanatlarga undaydi.

Xulosa

Hasanat — bu insonning ruhiy ziynati, imonining ko‘zgusi va oxirat chirog‘idir. Har kim o‘z umrini ezguliklar bilan bezasa, uning hayoti nurli, oxirati esa jannat bo‘ladi.
Shunday ekan, keling, har bir kunimizni bir hasanat bilan boshlaylik: tabassum, yordam, yaxshi so‘z yoki bir duoning o‘zi ham Alloh huzurida bebaho mukofotdir.

Hikmatli so‘z bilan yakun: “Yaxshi amal – yomonlikni yuvadi, hasanat – zulmatni quvadi.”

Munavvarov Ahror 

ta'lim muassasasi 2-kurs talabasi