Яратилиш санаси 27.12.2025

ҒУСЛ ВА УНИ ВОЖИБ ҚИЛУВЧИЛАР

 

وفرض الغسل: غسل فمه وأنفه وبدنه

Ғуслнинг фарзлари: оғзини, бурнини ва бутун баданини ювишдир.

Изоҳ: Рўзадор бўлмаган киши ғусл қилаётганида оғиз ва бурнини муболаға қилган ҳолда ювади. Баданини ювишда киндик ичи, қулоқ ичи, соч ва соқол ҳамда уларнинг ости ва бутун баданнинг барчасига сув етиши лозим.

لا دلكه، وإدخال الماء داخل الجلدة للأقلف

Баданни ишқалаб ювиш шарт эмас. Закар хатна қилинмаган бўлса, хатна қилинадиган жойнинг ичига сув киритилади.

وسنّته: أن يغسل يديه وفرجه ونجاسة لو كانت على بدنه، ثمّ يتوضّأ ثمّ يفيض الماء على بدنه ثلاثًا

Ғуслнинг суннатлари: икки қўлини ва фаржини ювмоғи ҳамда баданида нажосат бўлса уни кетказмоғи. Сўнг таҳорат олмоғи, ундан кейин бутун баданига уч марта сув қуймоғи

Изоҳ: Фаржи нажосат бўлмасада, у ювилади. Намозга қилинадиган таҳорат каби таҳорат олинади. Фақатгина оёғи остида сув тўпланадиган бўлса, оёқ ювишни ғусл охирига кечиктиради. Баданига сув қуйишда аввал ўнг елкага, кейин чап елкага, ундан сўнг бош ва баданнинг бошқа жойларига уч борадан сув қуяди. Баъзилар аввал бошга, кейин ўнг елкага, кейин чап елкага, ундан сўнг бутун баданга сув қуйишни айтганлар.

ولا تنقض ضفيرةٌ إن بلّ أصلها

Сочи ўрилган аёл сочи ости терисига сув етказса ўримини ечмайди.

Изоҳ: Эркак киши сочини ўриб олган бўлса ғусл қилаётганида ўримини ечиши шарт бўлади.

ҒУСЛНИ ВОЖИБ ҚИЛУВЧИ НАРСАЛАР

وفرض عند منيٍّ ذي دفقٍ وشهوةٍ عند انفصاله

وتواري حشفةٍ في قبلٍ أو دبرٍ عليهما

وحيضٌ ونفاسٌ

لا مذيٌ ووديٌ واحتلامٌ بلا بللٍ

وسنّ للجمعة والعيدين والإحرام وعرفة.

ووجب للميّت.

ولمن أسلم جنبًا وإلّا ندب.

Маний шаҳват билан отилиб чиққанда, закарнинг бош қисми олд ёки орқа (фарж)га кирганда (қилувчига ҳам қилинувчига ҳам), аёл кишининг ҳайзи ва нифоси тамом бўлганда ғусл қилиш фарз (вожиб) бўлади.

Мазий, вадий ва намлик бўлмаган эҳтилом ғуслни вожиб қилмайди.

Жума, икки ийд (намозлари учун), эҳром ва Арафа учун (ғусл қилиш) суннатдир. Маййитни ғусл қилдириш (мусулмонларга) вожиб.

Жунуб ҳолида исломга кирган кишига ҳам (ғусл) вожиб. Агар жунуб бўлмаса (ғусл қилиш)мандуб бўлади.

Изоҳ:

Маний шаҳват билан отилиб чиққанда.Агар маний кишининг оғир юк кўтариши, баланд жойдан сакраши каби омиллар туфайли шаҳватсиз чиқса ғусл вожиб бўлмайди.  

Закарнинг бош қисми олд ёки орқа (фарж)га кирганда. Бу ҳолатда ғусл вожиб бўлади. Гарчи маний чиқмаса ҳам. Бунда қилувчи ва қилинувчидан қай бири балоғатга етган бўлса, унга ғусл вожиб бўлади. Балоғатга етмаганига вожиб бўлмайди.

Мазий, вадий ва намлик бўлмаган эҳтилом ғуслни вожиб қилмайди. Мазий – жинсий алоқани ўйлаганда ёки хотинини қучоқлаган вақтда эркак кишининг жинсий аъзосидан келадиган оқ суюқлик. Вадий – бавл қилгандан кейин баъзан ажралиб чиқадиган қуюқ оқ суюқлик. Эҳтилом – эркак ёки аёлнинг уйқусида жинсий яқинликни кўриши. Агар эҳтилом бўлса ва уйқудан турганда кийимида намлик топса унга ғусл вожиб бўлади. Намлик топмаса ғусл вожиб бўлмайди.

 Саминов Азамхон

Таълим муассасаси ўқитувчиси