G’arbiy Yevropada ta`lim (Germaniya misolida)
Germaniya —G’arbiy Yevropada joylashgan bo’lib, aholisoni 80 milliondan ziyod.Hududi esa taxminan 360 ming km² tashkil qiladi.Poytaxti—Berlin. Rasmiy tili – nemis tilidir.Mamlakat aholisining qariyb 64 foizi xristianlik diniga e’tiqod qilishadi.
Davlat tuzilmasiga ko’ra, Germaniya federativ davlat bo’lib, 16 ta federativ yerlarga bo’lingan.Germaniyada hukumat shakli—parlament respublikasi shakli ko’rinishidadir.2005 yildan buyon Germaniyaning Federal kantsleri lavozimini Angela Merkel egallaydi.Yevropaning eng barqaror mamlakati bo’lgan Germaniya, Yevropa markazida joylashgan hamda 9 ta davlatlar Frantsiya, Chexiya, Polsha, Daniya,Niderlandiya,Belgiya,Lyuksemburg,Shveytsariyava,Avstriya bilan chegaralanib,juda foydali va qulay geografik joylashuvga ega.
Germaniya jadal rivojlanayotgan iqtisodiyotga ega bo’lgan Sanoat-ishlab chiqarish davlatidir. Pul birligi— yevro.Germaniya Yevropa Ittifoqi va NATO a’zosi, «Katta Yettitalik» davlatlar tarkibiga kirib,BMT Xavfsizlik Kengashiga doimiy a’zo bo’lishga intiladi. Germaniya AQShdan keyin ikkinchi o’rinda turadigan immigratsion markaz hisoblandi.
Germaniya iqtisodiyoti Yevropa Ittifoqi miqiyosida eng yirik va dunyoda barqarorligi bo’yicha to’rtinchi o’rinda turadi. Germaniya- eksport qilish bo’yicha dunyoda ikkinchi o’rinda turadigan yirik mamlakatdir.Germaniya korxonalari butun dunyo bo’ylab ajoyib obro’ga ega.Ular «Germaniyada ishlab chiqarilgan»,shuningdek,innovatsiya,sifat va texnik ustunlik kabi sifat belgisini o’z ichiga oladi.»Global o’yinchilari» bilan bir qatorda, nemis iqtisodiyotining sanoat qismining yuzi jahon bozorining etakchilari bo’lgan ko’plab kichik va o’rta korxonalar tomonidan belgilanadi.Muhim tarmoqlar:avtomobilsozlik va muhandislik, elektrotexnika, kimyo sanoati, ekologik toza mahsulotlar va nanotexnologiyadir.
Nemis landshaftlari juda xilma-xil va jozibali: o’rta balandlikdagi tog’lar va baland tog’li massivlar, keng ko’llardagi peyzajlar, o’rmonlarga boy.Iqlimi ko’pincha o’zgarib turadi. Yozning o’rtasida kun issiq va quyoshli bo’lishi mumkin, ammo keyingi kuni sovuq va yomg’ir yog’ishi ham mumkin.O’ta tabiiy hodisalar (kuchli qurg’oqchilik, tornado, bo’ron, qattiq sovuq yoki issiqlik) nisbatan kam uchraydi.
GERMANIYADA HAYOT
Germaniya –ko’p millatlilik xos bo’lgan,do’stona muhitga va yuqori sifat hayot darajasiga ega zamonaviy davlatdir.Nemis taomlari mintaqaviy xilma-xillik bilan ajralib turadi. Frantsiyadan keyin bu yerda eng ko’p uch yulduzli sayyohlik restoranlar bor.Germaniya—turizm davlati sifatida ham mashhur. Turistlarni madaniy va tarixiy joylar,qiziqarli kontsertlar,festivallar va sport tadbirlari jalb qiladi. Germaniyada ko’plab milliy va tabiiy bog’lar,biosfera qo’riqxonalari mavjud.
GERMANIYADA TA’LIM
Birinchi navbatda, Germaniyada nemis tilida gaplashadigan har bir kishi uchun ta’lim BEPUL.Bugungi kunda Germaniyada ta’lim sifati dunyodagi eng yuqori ko’rsatkichlarga egadir.Xususan,Germaniyaning eng qadimgi universiteti — Geidelberg 1386-yilda tashkil etilgan bo’lib,bu mamlakatning ta’lim tizimini shakllanishiga etarli vaqt o’tganligidan dalolat beradi. Germaniya universitetlarida eng muhimi o’qish davridagi nazariy tayyorgarlik va amaliyotidir. Bundan tashqari, Germaniyada ta’limning yuqori sifat darajasi etakchi ilm-fan texnologiyalaridan foydalangan holda qo’llab-quvvatlanadi.Eng zamonaviy texnika va texnologiyalar bilan ta’lim muassasalarini ta’minlash ko’rsatkichi dunyodagi eng yuqori ko’rsatkichlardan biri hisoblanadi.
Nemis diplomlari va sertifikatlari dunyo bo’yicha tan olingan va qadrli hisoblanadi. Shunday qilib, Germaniyada oliy ta’lim siz uchun eng katta milliy va xalqaro kompaniyalarining biriga siz uchun eshik ochishi mumkin. Mamlakatning yetakchi mutaxassisliklari texnik,boshqaruv va tabiiy fanlardir.
Chet ellik talabalar Germaniyadagi 300 dan ortiq universitelardan birida ixtisosliklardan birini tanlashlari mumkin.Ta’lim yo’nalishini tanlashda qiyinchiliklarga duch kelmaysiz. Til kurslarini tanlash bilan bog’liq muammolar yuzaga kelmaydi:maqsadingizga (nemis bilimining umumiy darajasini oshirish, xalqaro sinovdan o’tishga tayyorgarlik ko’rish yoki Germaniyadagi universitetlariga qabul qilinish uchun) tilaklar va moliyaviy imkoniyatlardan kelib chiqqan holda, nemis tilini o’rganish uchun til markazlaridan birini tanlashingiz mumkin.
TA’LIM OLISH VA YASHAHASH UCHUN NARXLAR
Germaniyalik fuqarolari va chet ellik talabalar uchun talabalik to’lovi yiliga 300 yevrodan 1000 yevrogacha to’lanadi.Xorijiy talabaga turar joyi harajatlari o’rtacha yiiliga 8000 yevroga(tanlangan shaharga qarab)narxlanadi.
Bundan tashqari Germaniyada ta’lim olish shartlari juda oddiy: abiturentlar uchun kirish imtihonlari yo’q, faqatgina DSH yoki TestDAF (yoki shunga o’xshash sertifikatlar) bo’lishi lozim.Bundan tashqari, nemis oliy o’quv yurtlarida ingliz tilida dasturlar mavjud,bu esa nemis kurslarini universitetda o’qish uchun talab qilinmaydi.
Alisher Anvarov
“Hidoya” o'rta maxsus islom
bilim yurti o'qituvchisi
